Sunum etkinliğinin işte de özel hayatta da önemi giderek artıyor. İlkokul ödevleri bile sunum formatında hazırlanır oldu. Teknoloji de sürekli gelişiyor. Son zamanlarda katıldığım konferans ve iş toplantılarından aldığım notları, eskiden beri inandığım genel doğrularla harmanladım.

 

Yeni Gelişmeler:

Asetat-tepegöz ile aynı günlerde iş dünyasına girdim (1987). On sene kadar “bullet bullet asetat” ve sonrasında da on sene kadar “bullet bullet PPT” sunumları yaptık. Zamanında devrim sayılan ve bizi çok etkileyen bu teknik, günümüzde ilgi çekmiyor. Görüşlerin maddeler halinde uzun uzun açıklandığı Powerpoint sunumlarının şu sıralar bittiğini iddia edebilirim.

Maddeler ve uzun metinler yerine, o bir dakikada anlatacağınız şeyi, vereceğiniz mesajı çok iyi özetleyen bir görsel malzeme ve/veya net rakamlar, ifadeler daha etkili artık.

Günümüzde görsel seçimi çok daha önemli. İnternet ve sosyal paylaşım ortamları sayesinde “ulaşılabilir” iyi görsel malzeme sayısı katlanarak arttı. Herkesin aşina olduğu veya kalitesi düşük resimler bütün imajınızı yerle bir edebilir. Basit “clip art”ları ise çoktan unutmuş olmalısınız.

Sunumlara tahammül süresi kısalıyor. İnsanlık birkaç yüz yıldır kişinin odaklanma üst sınırını 50 dakika olarak kabul etmiş ve tüm eğitim sistemini, ders saatlerini ona göre belirlemişti. Teknolojinin getirdiği bilgi sağanağı ve çok fonksiyonluluk sayesinde bu sürenin azalmaya başladığını düşünüyorum. TED konferanslarında her bir sunum 18 dakika ile sınırlı mesela. İş sunumlarında 18 yetersiz kalabilir ama 50 dakikayı en azından 40 dakikanın altına indirmekte fayda var.

35mm slide show döneminin gözdesi koyu zemin de kalmadı gibi. Zeminler açık renk, şablon yok gibi ve her sayfada tekrarlanan unsurlar çok az.

Konuşurken arka planda görsel kullanımı kritik hale geldi çünkü salonlarda çok büyük perdeler hazırlanabiliyor. Powerpoint sunumu yapmayacaksanız ve çok iyi bir konuşmacı olup salonu elinizde tutabilecek olsanız dahi arkada bir görsel gerekiyor çoğu zaman. USB belleğinizde hazır bir malzeme olsun. Manzara, Necefli Maşrapa…Ne olursa.

Hazırlıksız gitmek eskiden hoş görülebiliyordu. Artık büyük bir günah. Lütfen en basit öğrenci buluşmasına bile elinizi kolunuzu sallayarak gitmeyin. Onlara özel bir şey hazırlayın. İnternette dünyanın en iyi konuşmacılarına ve en ilginç sunumlarına ulaşılabiliyor. Sizinkinin değeri “canlı ve onlara özel” olması.

Konferans, toplantı sırasında canlı bağlantı havalı oluyor. Telekonferans şart değil, cep telefonuyla birine bağlanıp iki satır yorum almak bile ilgiyi artırıyor.

Video çekimi ve paylaşımı da önemli hale geldi. Eskiden tabu sayılan bir çok bilgi ve görüntü artık herkesle rahatça paylaşılabiliyor. Şirket sırrı değilse paylaşın. Gelecek yorumlara göre kendinizi geliştirin.

 

Eskimeyen Kurallar:

İyi hazırlık ve prova hala çok önemli. Teknoloji kullanımının arttığı günümüzde (varsa) teknik ekibe malzemeyi önden iletmek, test etmek şart. Özellikle video gösterecekseniz.

Görsel malzemeniz ne kadar çarpıcı olursa olsun, göz teması, kendini konuşlandırma, el kol hareketleri hala önemli. Hatta eskiye göre daha da önemli. Çok iddialı bir görsel show hazırladınız ama anlatırken tutuksanız o malzemenin altında ezilirsiniz. Sunum yapan her profesyonel, bir sunum becerileri eğitiminden geçmeli.

Gerçekten çok iyi bir fıkra anlatıcı değilseniz şaka planlamayın. Sunum öncesi kafanızda bir espri düşünün ama kararı spontan olarak orada verin.

Özellikle siyaset gibi konularda büyük laflar etmeyin. Kendinizi fazla anlatmayın, böbürlenmeyin. Evde kendi kendinize rahatlıkla ağzınızdan dökülen kelimeler kalabalık grup önünde çıkmayabilir.

Başkasının topuna girmeyin. Örneğin astınız sunum yaparken her söylediğini açıklamak zorunda hissediyorsanız kalkın sunumu kendiniz yapın.

Başkasının hazırladığı malzemeyi sunmayın. Kendi sunum malzemenizi kendiniz hazırlayın, gerekirse amirinizin dayatmalarına direnin. Üslup ve samimiyet önemlidir. Kendiniz olun.

Sunumun temel mesajıyla ilgili görsel, işitsel ve dokunsal malzemeyi salona getirmek iyidir. Logo,  maket, stratejik özet, kıyafet…

İzleyenler sizi perdenin sağında görsün. Önce perdedeki görseli izlesin sonra sizi. Göz soldan sağa tarar. Mecbur değilseniz oturarak konuşmayın. Tok karınla ve alkollü hiç konuşmayın.