Kişisel Değerlendirme
Turkuaz Su Advertorial |
1……10 |
Vurucu | 4 |
Tek fikir üzerine kurulu | 9 |
Hedef izleyiciye uyar | 7 |
Ürün filmin kahramanı | 8 |
Zevkle izlenir | 3 |
Markayı güçlendirir | 6 |
Turkuaz’a ilk kez küçük bir markette rastladım. Ürünü tadıp kötü bir su olduğunu görünce ve uzunca bir süre büyük zincirlerde rafa çıkmayınca, tarihi bir fiyaskoyla karşı karşıya olabileceğim düşüncesiyle saklamak üzere on şişe daha aldım. Öğrencilere, gelecek nesillere karşı sorumluluğum var benim.
Sonrasında ülkemizde boşa akan kaynaklar varken geleceğin teminatı yer altı sularının tüketilmemesi gerektiği konusunda bazı yayınlar oldu. Bu konularda uzmanlığım yok. İzinleri veren resmi kurumların ülke çıkarları açısından en uygun olanı yaptığını varsayıyoruz. Ayrıca bir haksız rekabet durumu da söz konusu değil. Turkuaz’a karşı çıkan rakipleri de benzer ürünleri piyasaya verebilirler.
Öte yandan bu tatsız tuzsuz yer altı suyu, ambalajında yazdığı şekliyle “sofra içeceği” ana markanın ve teşkilatın gücüyle yaygınlığını ve pazar payını hızla artırmaya başladı. Bunu orta halli bir yerel firma yapsa hiç şansı yoktu ama Coca Cola yapınca oluyor. Bildiğiniz gibi Coca Cola dünyanın en büyük markası ve ülkemizde de yöneticilerinin müthiş öngörüsüyle tescil edilip taklitlerine karşı koruma altına alınmış durumda. (Bunu etiket üzerindeki “Müseccel Marka” yazısından anlıyoruz)
Coca Cola karlı bir şirket. Bu karlılıkta, ana marka dışında ona yaslanarak iş yapan küçüklerin payı büyük. Coca Cola’nın tüm dünyada pazarladığı tam 230 markası var. Örneğin Cappy ve Bibo formül maliyetli düşük ürünler. Ancak her noktaya dağıtıp üstüne de makul-mantıklı bir iletişim çabası da eklenince iyi fiyattan satılıp karlı bir iş haline geliyorlar. Suyu süt takip edecek. Aynen Ülker’in İçim Süt ile yaptığı gibi, salt dağıtım gücüyle pazardan iri bir parça kopartacak.
Turkuaz su için bir TV reklamı çekilmemiş. Kenarda değerlendirdiğimiz, cnbc-e kanalının yayınladığı bir buçuk dakikalık “advertorial” çalışmasında ise mineral katkısı ve standart tat öne çıkıyor. Bir “mass” iletişim çalışmasından çok internette gezen mesajlara cevap niteliğinde. Yeni bir reklam hazırlandığı geçen haftalarda bu dergide yazılmıştı. Ancak görüştüğümüz şirket yetkilileri bunu reddettiler. Bu, bizim yapacağımız değerlendirme açısından çok da kritik değil çünkü strateji açık; Ucuza mal edilen bir suyu her yere dağıtmak, minimum tanıtım bütçesiyle tatlı iş yapmak… “Karlılık Onun Özünde Var”.
Türkiye yaşlı bir nüfusa sahip olsaydı, damak tadımıza hitap etmeyen Turkuaz büyük ihtimalle tutmaz ve benim numuneler ileride koleksiyon ürünü olarak iyi para ederdi. Ancak zevki ve değerleri fazla gelişmemiş gençler nüfusumuzda ağırlığı teşkil ettiği için başarı şansı var ki duyduğumuza göre payını hızla artırıyor. Ayrıca Pepsi-Aquafine başta olmak üzere yeni kuyu sularının da sırada olduğunu duyuyoruz.
Ben bu tür sofra içeceklerinin kültürümüze zarar verdiğini düşünüyorum. Biz çok su içeriz ve iyisine önem veririz. İnsanlarımız bir yerlerden başka bir yerlere bidonlarla su taşırlar. Bunun tek nedeni ekonomi değildir. “İyi su” bulmak da önemlidir. Favori meşrubatlarımız çay, ayran ve rakı için de iyi su önemli bir girdidir. Buna hoşaf, sahlep ve boza da eklenebilir. Genç neslin su standardının düşmesi tüm yukarıdaki kültürel ürünleri, giderek kültürü zayıflatır.
Öte yandan bilirim ki; oyunu piyasa kurallarına göre oynamak gerekir ve Coca Cola da bu ülkede istihdam yaratan, vergi ödeyen düzgün bir kuruluştur. Devleti göreve çağırıp yasaklamalar istemek bize yakışmaz.
Çözüm olarak büyük yerel üreticilerimize şöyle bir strateji önerebiliriz: Siz de sofra içeceği pazarına girin. Turkuaz benzeri isim, ambalaj ve yaklaşımlarla kategoriyi net olarak tanımlayın. “Sofra İçeceği” yazısını büyütün. O ürününüzü ucuza satın. İletişimde de sofra içeceklerinin ekonomi boyutunu vurgulayıp kategoriyi dolaylı olarak aşağılayın. İnsanlar olaya uyansın. İsteyen susuzluğunu gidermek amacıyla veya sadece onu bulduğunda (mecburen) içsin ama gerçek suyun ne olduğunu da bilsin. Siz de yarışta geri kalmayın, fırsat kaçırmayın. Bıçak sırtı bir denge ancak başarılabilir.